कॅरिबियन बेटांवर ऑस्ट्रेलियन वादळ

विश्वचषकातील सर्वोत्तम - ५

(वेस्ट इंडिज - २००७)

‘पूर्वीचा मॅकग्रा आता राहिला नाही; त्याच्याकडून सर्वोत्तम कामगिरी होऊन गेलेली आहे. आता तरुण रक्ताला संधी द्या!’ ऑस्ट्रेलियातील क्रिकेटप्रेमींची ही मागणी होती. त्याचीही तीच इच्छा होती. तरीही त्याची निवड झाली. जलद गोलंदाजांची खाण असलेल्या वेस्ट इंडिजमध्ये ही स्पर्धा झाली. त्यात मॅकग्रा सर्वोत्तम ठरला! वादग्रस्त झालेली, भारत आणि पाकिस्तान ह्यांना विसरावी वाटणारी ही स्पर्धा मॅकग्रासाठी अविस्मरणीयच होती. 

तिसरं विश्वविजेतेपद आणि स्पर्धेतील सर्वोत्तम खेळाडू.
(छायाचित्र सौजन्य : आंतरराष्ट्रीय क्रिकेट परिषदेचं संकेतस्थळ)
................................................

भारत आणि पाकिस्तान. सख्ख्या शेजाऱ्यांना विसरावी वाटेल, अशी विश्वचषक स्पर्धा म्हणजे २००७ची; दक्षिण आफ्रिकेनंतर दक्षिण अमेरिका खंडात झालेली. क्रिकेटजगताचे सर्वाधिक आकर्षण असलेली ह्या दोन देशांमधील लढत झालीच नाही. कारण? दोन्ही संघ गटामध्येच गारद झाले!

पाकिस्तानला पराभवाबरोबर आणखी एक मोठा धक्का बसला. आयर्लंडविरुद्धच्या पराभवानंतर संघाचे प्रशिक्षक बॉब वूल्मर हॉटेलातील खोलीत मृतावस्थेत आढळले. ह्या मृत्यूचं गूढ खऱ्या अर्थानं अजूनही उलगडलेलं आहे, असं वाटत नाही.

विश्वचषक स्पर्धेची नववी आवृत्ती पार पडली कॅरिबियन बेटांवर – अर्थात वेस्ट इंडिजमध्ये. बार्बाडोस, जमैका, सेंट लुसिया, त्रिनिदाद आणि टोबॅगो, गयाना, अँटिग्वा आणि बार्बुडा, ग्रेनेजा, सेंट किटस आणि नेव्हिस ह्या नऊ देशांमध्ये सामने झाले.

लांबलेली स्पर्धा, तिकिटाचे चढे दर, अतिव्यापारीकरण आदी मुद्द्यांवरून आंतरराष्ट्रीय क्रिकेट परिषदेवर बरीच टीका झाली. स्पर्धेचा अंतिम सामनाही काहीसा वादातच सापडला.

कांगारूंची जेतेपदाची हॅटट्रिक

सलग दुसऱ्या स्पर्धेत ऑस्ट्रेलियाने एकही सामना गमावला नाहीच आणि जेतेपदाची हॅटट्रिक साधली. सर्वाधिक धावा करणारा फलंदाज विजेत्यांचा व सर्वाधिक बळी घेणारा गोलंदाजही त्यांचा. ग्लेन मॅकग्रा स्पर्धेतील सर्वोत्तम खेळाडू म्हणून निवडला गेला. हा बहुमान लाभलेला तो पहिलाच गोलंदाज.

सर्वोत्तम खेळाडूच्या पारितोषिकाच्या स्पर्धेत मॅकग्रा आघाडीवर होता. त्यानं १५ गुण मिळवले. तीन सामन्यांचा तो मानकरी होता. जलदगती गोलंदाजांची खाण असलेल्या वेस्ट इंडिजमध्ये एक तेजतर्रार गोलंदाज स्पर्धेचा मानकरी ठरावा, हे न्याय्यच म्हटलं पाहिजे.

कॅरिबियन बेटांवरची ही स्पर्धा दि. १३ मार्च ते २८ एप्रिल २००७ अशी दीड महिना चालली. सहभागी संघांची संख्या वाढून १६ झाली, तरी सामन्यांची संख्या मागच्या स्पर्धेपेक्षा तीनने कमी झाली, एकूण ५१. स्वरूप काहीसं बदललं. चार गटांमध्ये साखळी सामने, प्रत्येक गटातील दोन संघ ‘सुपर एट’मध्ये, त्यांची साखळी स्पर्धा आणि त्यात एकाच गटातील दोन संघांमध्ये सामना नाही, त्यातून चार संघ उपान्त्य फेरीत असं एकंदरित स्वरूप होतं.

धक्कादायक निकाल

गटातील धक्कादायक निकालांमुळे भारत, पाकिस्तान ‘सुपर एट’मध्ये पोहोचलेच नाहीत. भारताचा पहिल्याच सामन्यात बांग्ला देशाने पाच गडी राखून पराभव केला. नंतर बर्म्युडाविरुद्ध भारताने षटकामागे ८.२६ या गतीने ४३१ धावा करून मिळविलेला मोठा विजय उपयोगाचा नव्हता. कारण शेवटच्या सामन्यात श्रीलंकेनंही भारतावर ६९ धावांनी मात केली.

आयर्लंड संघानं पदार्पणातच कमाल केली. साखळीतील पहिल्या सामन्यात त्यांनी झिम्बाब्वेशी बरोबरी साधली; दुसऱ्या सामन्यात पाकिस्तानला तीन गडी राखत हरवलं. स्वाभाविकच त्यांना ‘सुपर एट’मध्ये प्रवेश मिळाला. तिथे बांग्ला देशावर ७४ धावांनी दणदणीत विजय मिळविला.

मग बांग्ला देशानंही दक्षिण आफ्रिकेला ६७ धावांनी हरविण्याचा चमत्कार केला. झिम्बाब्वे, कॅनडा, बर्म्युडा व स्कॉटलंड यांना एकही सामना जिंकता आला नाही.

ऑस्ट्रेलिया, दक्षिण आफ्रिका (‘अ’ गट), श्रीलंका, बांग्ला देश (‘ब’), न्यूझीलंड, इंग्लंड (‘क’) आणि वेस्ट इंडिज, आयर्लंड (‘ड’ गट) ह्यांनी ‘सुपर एट’मध्ये प्रवेश केला. तिथे इंग्लंड, वेस्ट इंडिज, बांगला देश व आयर्लंड संघांचं आव्हान संपुष्टात आलं.

गटात तिन्ही सामने जिंकणाऱ्या ऑस्ट्रेलियाचा धडाका ‘सुपर एट’मध्येही चालू राहिला. त्यांच्या ह्या जोषपूर्ण वाटचालीत दोन महत्त्वाचे घटक होते, सलामीचा फलंदाज मॅथ्यू हेडन आणि पूर्ण स्पर्धेत धारदार मारा करणारा ग्लेन मॅकग्रा.

श्रीलंकेविरुद्धच्या अंतिम सामन्यात मॅकग्रा.
त्याच्यापुढचं लक्ष्य स्पष्ट होतं.
(छायाचित्र सौजन्य : www.reuters.com)
.......................................

मॅकग्राला निवृत्त व्हायचं होतं

पण गंमत बघा, सर्वोत्तम खेळाडू म्हणून निवड झालेल्या मॅकग्राचा स्पर्धेपूर्वीच निवृत्त होण्याचा विचार होता. बहुसंख्य ऑस्ट्रेलियाई क्रिकेटप्रेमींची भावना तीच होती – संघात मॅकग्रा नको, त्यानं आता निवृत्त व्हावं. त्यांना वाटत होतं, तो पूर्वीचा मॅकग्रा आता राहिला नाही; त्याच्याकडून सर्वोत्तम कामगिरी होऊन गेलेली आहे. आता तरुण रक्ताला संधी द्या!

ह्याच स्पर्धेनंतर ‘पिजन’ मॅकग्रा (लांबसडक आणि दणकट पायांमुळे सहकारी खेळाडूंनी त्याला दिलेलं लाडकं नाव) निवृत्त झाला – सर्वोत्तम कामगिरी बजावून. त्यानं विश्वचषकाच्या ह्या स्पर्धेतील एकूण ११ सामन्यांमध्ये २६ बळी घेतले.

व्यवस्थित तेल-पाणी केलेलं एखादं यंत्र जसं ठरावीक लयीत सफाईदार काम करीत राहतं, तशी या स्पर्धेत मॅकग्राची कामगिरी होती. खेळलेल्या प्रत्येक सामन्यात त्याच्या नावावर किमान एक बळी आहे. स्पर्धेमध्ये त्यानं ३५७ धावा देऊन २६ बळी (सरासरी १३.७३, इकॉनॉमी ४.४१) मिळविले. त्यानं तीन-तीन बळी घेण्याची कामगिरी एकूण सहा सामन्यांत केली.

आपल्या पहिल्या स्पर्धेत (१९९६) मॅकग्रानं सहा सामन्यांमध्ये फक्त सात फलंदाजांना बाद केलं. नंतरच्या स्पर्धेत त्याच्या बळींची संख्या तिप्पट, १८ झाली. दक्षिण आफ्रिकेतील स्पर्धेत त्यानं २१ बळी घेतले. स्पर्धेगणिक त्याची कामगिरी उंचावत गेली.

फलंदाजाचा थरकाप उडवणारा भयाण वेग नाही किंवा नैसर्गिक स्विंग. पण कौशल्य आणि परिपूर्णतेचा ध्यास ह्यामुळंच मॅकग्रा इथपर्यंत पोहोचला. म्हणून इयान चॅपेलनं ऑस्ट्रेलियाच्या सर्वकालीन महान गोलंदाजांच्या पंक्तीत त्याला डेनिस लिली आणि रे लिंडवॉल ह्यांच्या नंतरची मानाची जागा दिली.

मॅकग्राचा दृष्टिकोण

स्वतःबद्दल मॅकग्रा म्हणतो, 'माझा दृष्टिकोण नेहमीच सरळ-साधा होता, असतो. तुम्ही शंभरपैकी ९९ वेळा यष्टीवर अचूक मारा करीत असाल, तर नक्कीच बळी मिळवणार. यात काही शंकाच नाही, असं मला वाटतं!'

दे टाळी! रसेल अर्नॉल्डला बाद केल्यानंतर
हसीकडून मिळालेली शाबासकी. (छायाचित्र सौजन्य : www.reuters.com)
.............................................................

स्कॉटलंडविरुद्ध फक्त १४ धावांमध्ये ३ गडी बाद करून मॅकग्रानं आपण अजून संपलो नसल्याची जाणीव करून दिली. द नेदरलँड्सविरुद्ध त्यानं दोन बळी मिळवले. दक्षिण आफ्रिकेविरुद्धच्या गटातील साखळी सामन्यात मात्र तो महागडा ठरला. नऊ षटकांत तब्बल ६२ धावा देऊन त्याला फक्त ॲशवेल प्रिन्सचा बळी मिळाला.

‘सुपर एट’मधील सहाही सामन्यांत मात्र मॅकग्रानं धमाल उडवून दिली. वेस्ट इंडिजविरुद्ध ख्रिस गेल, सॅम्युएल्स व ब्राव्हो असे तीन बळी त्यानं मिळविले. बांग्ला देशाविरुद्ध त्यानं फक्त १६ धावांत तीन गडी बाद केले आणि सामन्याचा मानकरी बनला.

इंग्लंडविरुद्धच्या सामन्यात त्याला तीन बळींसाठी ६२ धावा द्याव्या लागल्या खऱ्या; पण इयान बेलला बाद करून त्याची पीटरसनबरोबरची शतकी भागीदारी त्यानंच संपुष्टात आणली. आयर्लंडविरुद्धच्या सामन्याचा मानकरी ठरलेल्या मॅकग्राचे आकडे बोलके होते – ७-१-१७-३. श्रीलंकेविरुद्ध त्यानं संगकारासह दोन आणि न्यूझीलंडविरुद्ध दोन बळी मिळविले.

भन्नाट आणि भेदक

उपान्त्य सामन्यात कांगारूंची गाठ पडली दक्षिण आफ्रिकेशी. मॅकग्राने प्रिन्स व मार्क बाऊचर यांना लागोपाठच्या चेंडूवर भोपळा फोडू न देताच तंबूत परत पाठवून दिलं. त्याला स्वतःला आवडलेला बळी होता जॅक कॅलिसचा.

सहाव्या षटकातल्या दुसऱ्या चेंडूवर लेगला सरकत कॅलिसनं एक्स्ट्रा कव्हरकडे चौकार ठोकला. पुढच्या चेंडूवर त्यानं तसाच प्रयत्न केला; पण मॅकग्राच्या यॉर्करनं त्याची उजवी यष्टी मुळासकट उखडली होती. त्याच्या ५-१-१३-३ अशा भन्नाट माऱ्यामुळे दक्षिण आफ्रिकेची अवस्था पाच बाद २७ अशी दयनीय झाली होती. ह्या एकतर्फी सामन्याचा मानकरी तोच होता.

जल्लोष आणखी एका बळीचा, विजयाकडे पुढचं पाऊल टाकल्याचा.
मुठी आवळून आनंद व्यक्त करणारा ग्लेन मॅकग्रा.
(छायाचित्र सौजन्य : www.cricket.com.au)
.....................................................

गोलंदाजीत मॅकग्रापाठोपाठ होते मुतय्या मुरलीधरन (श्रीलंका) व शॉन टेट (ऑस्ट्रेलिया), त्यांनी प्रत्येकी २३ बळी घेतले. फलंदाजीत अव्वल ठरला कांगारूंचाच मॅथ्यू हेडन. त्यानं ६५९ धावा (तीन शतकं, एक अर्धशतक, सरासरी ७३.२२, स्ट्राईक रेट १०१.०७) केल्या. विश्वचषकातील शंभरावं शतक त्यानंच झळकावलं.

ह्या स्पर्धेत चारशेहून अधिक धावा करणारे १० फलंदाज होते. एकूण १६ डावांत तीनशेहून अधिक धावा आणि २० शतकं झाली. दक्षिण आफ्रिकेच्या हर्शेल गिब्जने द नेदरलँड्सच्या डान व्हन बंज याला सलग सहा षट्कार ठोकले.

अंतिम लढतीचं विडंबन!

उपान्त्य सामन्यात न्यूझीलंडला ८१ धावांनी हरविणाऱ्या श्रीलंकेचं आव्हानं कांगारूंपुढे होते. ब्रिजटाऊनच्या (बार्बाडोस) केन्सिंग्टन ओव्हलवरचा अंतिम सामना पावसामुळे ३८ षटकांचा करण्यात आला. नंतर अपुऱ्या प्रकाशाचा व्यत्यय आल्याने श्रीलंकेला ३६ षटकांतलं सुधारित लक्ष्य देण्यात आलं. हा सामना म्हणजे विश्वचषकाच्या सर्वांत महत्त्वाच्या लढतीचं विडंबनच म्हणावं लागेल.

पहिल्यांदा फलंदाजी करणाऱ्या ऑस्ट्रेलियानं षटकामागे ७.३९ धावांच्या गतीनं चार बाद २८१ अशी मजल मारली, ती ॲडम गिलख्रिस्टच्या शतकामुळे (१०४ चेंडूंमध्ये १४९ – १३ चौकार व आठ षट्कार). तोच सामन्याचा मानकरी ठरला. सनत जयसूर्य व कुमार संगकारा ह्यांनी दुसऱ्या जोडीसाठी ११६ धावांची भागीदारी केली. पण त्यानंतही श्रीलंकेचे प्रयत्न अपुरे पडले.

सात षटकांत ३१ धावा देऊन एक बळी घेतल्यानंतर मॅकग्राला विश्रांती देण्यात आली होती. सामन्यातलं शेवटचं षटक त्याला देण्याची कर्णधार रिकी पाँटिंग ह्याची इच्छा होती. पण अंधूक प्रकाश आणि सामन्याचा उपचार पूर्ण करण्याचा आग्रह ह्यामुळे त्याला हंगामी फिरकी गोलंदाजांचाच उपयोग करावा लागला. त्यानं निकालात काही फरक पडला नाही. मॅकग्रानं विश्वचषकासह मोठ्या आनंदानं आपल्या लाडक्या खेळाचा निरोप घेतला.

.................

#क्रिकेट #विश्वचषक #विश्वचषक2023 #विश्वचषक2007 #वेस्ट_इंडिज #ग्लेन_मॅकग्रा #ऑस्ट्रेलिया #कांगारू #भारत #पाकिस्तान #आयर्लंड #बांग्ला_देश #श्रीलंका #ॲडम_गिलख्रिस्ट #बॉब_वूल्मर #जलद_गोलंदाज #स्पर्धेतील_सर्वोत्तम #सुपर_एट #सामन्याचा_मानकरी 

#CWC #CWC2023 #CWC2007 #ODI #Glenn_McGrath #Adam_Gilchrist #Australia #Kangaroo  #West_Indies #India #Bharat #Pakistan #South_Africa #Bob_Woolmer #BanglaDesh #SriLanka #icc #Best_Player #super_eight #MoM #most_wickets

.................

(‘झी मराठी दिशा’ साप्ताहिकात १८ मे २०१९ रोजी प्रकाशित झालेला लेख अधिक माहितीसह आणि विस्तारित स्वरूपात.)

.................

आधीचा लेख इथे वाचता येतील - 

https://khidaki.blogspot.com/2019/06/WcupCrowe.html

https://khidaki.blogspot.com/2019/06/WC-Jaysurya.html

https://khidaki.blogspot.com/2023/09/cwc-LanceKlusener.html

https://khidaki.blogspot.com/2023/09/Sachin2003.html

.................

मालिकेतील पुढच्या लेखांसाठी कृपया फॉलो करा...